Çift Terapisi ve Evlilik Danışmanlığı

Aile kurmuş bireylerin ya da evlilikle sonuçlanacağı ön görülen ciddi ilişkilerin tarafları arasında pek çok faklı etmene bağlı olarak anlaşmazlıklar ve çatışmalar yaşanabilmektedir. İlişkilerde birlikteliğin yürütülmesi için gerekli olan karşılıklı uyumun yeterli düzeyde sağlanamaması sıklıkla boy gösteren bir problemken, sorunlar bazen bireylerin kendi iç dünyalarındaki dengesizliklerden de kaynaklanabilir. Fiziksel rahatsızlıklar, ekonomik ve sosyal sıkıntılar, üçüncü kişilerin etken olduğu olumsuzluklar, evlilik ve ilişkilerin istikrarını bozan çok çeşitli nedenlerden bazılarıdır.

Bunların dışında, her ne kadar ülkemizde çok yaygın bir yönelim olmasa da evlilikleri ağır sorunlarla örselenmemiş bir çok çift, ilişkilerini geliştirme ve yaşanabilecek olası sorunların üstesinden gelebilme adına evlilik danışmanlığından yararlanmayı tercih edebilmektedir.

Evlilik terapisinde amaçlanan, yukarıda sözü edilen çeşitli faktörlerin rol oynadığı ilişki sorunlarının çözümüne yönelik destek sunmak, eşlerin duygusal ve davranışsal sorunlarına profesyonel anlamda yönelerek süreci iyileştirmektir. Alanında uzman bir evlilik terapisti masaya yatırdığı problemli ilişki biçimini doğru analiz ettiği ve sorunların giderilmesine yönelik saptamaları etkin bir şekilde ortaya koyduğu taktirde eşler arasındaki zayıflamış bağların kuvvetlenmesi ve birlikteliğin sağlıklı bir gidişata yönelmesi mümkün olabilmektedir.

Bu suretle, hangi nedenden kaynaklanmış olursa olsun, kendilerini mutsuzluğa iten bir kısır döngüye saplanmış halde bulan bireylerin, ilişkinin tekrar rayına konması için gerekli olan karşılıklı iletişim kurma becerilerini yitirmeleri halinde evlilik danışmanlığı hizmetine başvurarak yardım almaları doğru bir tercih olabilmektedir. Terapi sürecinde bireyler sorunlarını çatışma ortamından uzak, sakin ve ciddiyetle ele alabilme fırsatını yakalarlar. Bu sayede birbirlerini daha iyi anlamaları, problemlerin özüne daha iyi inebilmeleri olasıdır. Bu noktada evlilik danışmanı, evlilik çatısı altındaki dinamiklere bütünüyle hakim olabilmeli, kendisine aktarılan spesifik meselelere uygun teknik ve yöntemlerle terapi sürecini yönetebilmelidir.

Evlilik danışmanlığı ve terapisi hizmeti bir hakemlik ve arabuluculuk süreci değildir.Sadece bilgilendirmeyi, ev ödevleri vermeyi ya da çeşitli tavsiyelerde bulunmayı içermez; sorunları, tıkanıklıkları ortaya çıkartan yapılar ve süreçler üzerinde, etkili, kalıcı, iyileştirici yaklaşım ve teknikleri içerir.

Evlilik hayatında yaşanılan sıkıntıların aşılmasını, sorunların çözülmesini ve ilişkinin iyileştirilmesini sağlamak için hizmete sunulmuş çift terapisi süreci, öncelikli sorunları, doğru çözüm yöntemlerini ve iyileşme ihtiyaçlarını saptayan, doğru, etkili çabaları ortaya koyan profesyonel bir süreçtir.

Çiftler ilişkinin dengesini kurma çabalarında kendilerini yetersiz hissettikleri bir noktaya takılıp kalabilirler. Eşlerine ulaşmada, onları anlamada güçlük çekebilirler. İçinde bulundukları duruma subjektif açıdan yaklaşmaları resmi bütünüyle görmelerine engel olabilir. Öfke kontrolünü sağlamakta zorluk çekip düzgün diyalog ortamını oluşturamayabilirler. Psikolojik konulardaki yetersizlikler, konsantrasyon eksiklikleri, ciddiyetin sağlanamaması gibi problemler sürecin yavaş ilerlemesine sebep olabilir. Böyle olumsuz bir ortamın profesyonel yöntemlerle işleyen bir terapi platformuna taşınması her iki taraf için de doğru tercih olacaktır.

Kişilik yapısındaki farklılıklar bazı durumlarda uyum sürecini zorlaştırırken, genelde ilişkinin, evliliğin sağlıklı ve güçlü bir zemine oturmasını sağlar. Ancak aile ve kültürel yapıdaki farklılıklar ve özellikle yetişme süreçlerinden kaynaklanan hastalıklı, sorunlu kişilik özellikleri, yanlış öğrenmeler, olumsuz, yıkıcı alışkanlıklar, olumsuz duygu durumları iletişimdeki ve ilişkideki uyumsuzlukları, sorunları ortaya çıkartmaktadır.

Evlilik terapisinde ilişki bütünüyle ele alınabildiği gibi problemlerin yoğun olarak ortaya çıktığı spesifik konular da masaya yatırılabilir. Sürecin ilk aşamalarında bireyler hem beraber hem de tek başlarına görüşmeye alınır. Evlilikleri üzerindeki düşünceleri ve sorunlar hakkındaki yargıları terapist tarafından dinlenir. Sorunların iyileştirilmesine yönelik fikirleri ve tarafların bu süreçte oynaması gereken rollere dair öznel düşünceleri kaydedilir. Tarafların terapi sonucunda değişmesini beklediği durum ve davranışlar öğrenilir. İlerki aşamalarda eşlerin karakteristik özelliklerinin ilişki durumuna olan etkisini anlama amaçlı testler yapılır. Bunu, evlilikte yaşanan problemlerin niteliğini ve ilişki üzerindeki yoğunluğunu ölçme amaçlı sistematik yaklaşımlar takip eder. Eşlerin beraber alındığı seanslarda birbirleriyle olan iletişim biçimleri, yaklaşım tarzları, diyalog kurmadaki başarı düzeyleri gözlemlenir. Fikir birliği veya zıt düşüncelerin ne şekilde tezahür ettiği izlenir.

Terapi seansları arasında çiftlere kontrol ve denetim bilinci aşılama amaçlı olarak evde uygulanabilecek ödevler verilebilir. Bu yöntemle, dışarıdan alınan yardım ve öğretilere kıyasla hayatın gidişatını değiştirmede asıl etkili olan faktörün kişinin kendi tutum ve davranışları olduğu düşüncesi uyandırılmaktadır. Terapi süresi kişilerin terapi öncesi ilişkilerinde yaratacağı farklılıklara ve bunları gerçekleştirme hızına bağlı olarak değişebilir. Sorunların ele alındığı kategoriye ve problemlerin büyüklüğü de bunda etkilidir. Eşlerin kaydettikleri aşamalara ve gelmek istedikleri noktaya göre seans sayısı artabilir. Görüşme periyodları değişimi sağlayacak uygulamaların gerçekleştirilmesine imkan tanıyacak aralıkta olmalı, süreci geriye taşıyacak olumsuzlukların baskın hale gelmemesi için çok da uzun tutulmamalıdır.